تأثیر نابهنجاری‌های ماهانه الگوهای گردشی جو در رخداد دوره‌های خشک وتردر غرب و شمال غرب ایران

نویسندگان

  • ابراهیم فتاحی عضوهیأت علمی پژوهشکده هواشناسی، دانشیار گروه آبشناسی
  • علی پناهی کارشناس ارشد هواشناسی، مرکز تحقیقات اداره کل هواشناسی کردستان
چکیده مقاله:

طی سال‌های اخیر، رخداد دوره‌های خشک و طولانی در مناطق مختلف کشور، بویژه منطقه غرب و شمال غرب، سبب تنش‌هایی در بخش‌های مختلف از جمله منابع آب شده و خسارات قابل توجهی را به بخش کشاورزی و منابع طبیعی وارد نموده است. لذا مطالعه عوامل مؤثر بر رخداد دوره‌های خشک و تر، از جمله نابهنجاری‌های ماهانه الگوهای همدیدی از اهمیت زیادی می‌تواند برخوردار باشد. بر این اساس در این تحقیق جهت بررسی تأثیر الگوهای گردشی جو بر دوره‌های خشک وتر ماه‌های سرد سال در غرب و شمال غرب ایران، داده‌های بارش بارندگی ده ایستگاه همدیدی در یک دوره 30 ساله(2010-1981) برای ماه‌های اکتبر تا آوریل استفاده شد. آنگاه ماه‌های خشک و تر، بر اساس شاخص نمره استاندارد(Z) تعیین گردید، سپس در طول دوره 30 ساله، ماه‌هایی که میانگین نمایهZ  دارای مقادیر بیشینه و یا کمینه بود نقشه‌های همدیدی آنها در سه تراز، فشار سطح دریا (SLP)، 850 و 500 هکتوپاسکالی بررسی و تحلیل شد، در نهایت الگوهای ماهانه و نابهنجاری‌های میدان فشار تراز سطح دریا و میدان ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال(H500) تعیین گردید. نتایج حاصل نشان داد که: 1- تقویت پرفشار بر روی اروپا وتعمیق ناوه در روی مدیترانه، افزایش بارندگی در غرب و شمال غرب ایران را به دنبال دارد. 2- تقویت پرارتفاع در نواحی مرکزی و شرقی ایران و کج شدن ناوه موج غربی به حالت شمال شرقی- جنوب غربی، سبب افزایش بارش در غرب و شمال غرب ایران می‌گردد. 3- تقویت کم فشار در روی مدیترانه و سودان و ادغام آنها و تقویت پرفشار در روی اروپا با افزایش بارش در منطقه مورد مطالعه همراه خواهد بود. 4- افزایش نابهنجاری مثبت SLP و H500 از شمال دریای سرخ و روی نیمه شرقی مدیترانه تا شمال اروپا همراه با نابهنجاری‌های منفی در نیمه غربی مدیترانه سبب دوره‌های خشک شدید می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر نابهنجاری های ماهانه الگوهای گردشی جو در رخداد دوره های خشک وتردر غرب و شمال غرب ایران

طی سال های اخیر، رخداد دوره های خشک و طولانی در مناطق مختلف کشور، بویژه منطقه غرب و شمال غرب، سبب تنش هایی در بخش های مختلف از جمله منابع آب شده و خسارات قابل توجهی را به بخش کشاورزی و منابع طبیعی وارد نموده است. لذا مطالعه عوامل مؤثر بر رخداد دوره های خشک و تر، از جمله نابهنجاری های ماهانه الگوهای همدیدی از اهمیت زیادی می تواند برخوردار باشد. بر این اساس در این تحقیق جهت بررسی تأثیر الگوهای گر...

متن کامل

میانگین الگوهای گردشی توأم با بارش‌های سنگین در شمال غرب ایران

Climatic extremes are the special status (high or low) of climatic elements. In spite of the unique definition, there are a lot of thresholds which have been illustrated for extremes. For example, Bonneted (2006) has defined the climatic extremes as intensive and abnormal events that include the lowest and highest values in a time series. Becker et al. (2007) have referred to the extremes of cl...

متن کامل

واکاوی ساختار همدیدی الگوهای گردشی جو زمان رخداد برف در منطقه خشک (مورد: شمال استان سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی)

به منظور واکاوی ساختار همدیدی الگوهای گردشی جو موثر بر روزهای برفی نیمه شرقی ایران از رویکرد محیطی – گردشی اقلیم-شناسی سینوپتیک استفاده شد. بدین منظور نخست روزهای برفی بر اساس کدهای هوای حاضر (ww) ایستگاه‌‌‌‌های شمال استان سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی از سازمان‌‌‌‌های زیربط اخذ گردید. مبتنی بر این روزها متغیرهای تراز زمین از جمله فشار تراز دریا، دما و متغیرهای ارتفاع ژئوپتانسیل، بادمداری و ...

متن کامل

شناسایی الگوهای گردشی ایجادکننده گرد و غبار در جنوب غرب ایران

در سال های اخیر وقوع توفان های گرد و غبار در استان های نیمه غربی کشورمان سبب بروز مشکلات گوناگون برای مردم این مناطق از جمله استان فارس شده است. هدف این پژوهش شناسایی الگوهای گردشی ایجاد کننده گرد و غبار در استان فارس می باشد. برای این منظور ابتدا کد شماره 6 ساعتGMT 12 داده های وضعیت هوای حاضر 8 ایستگاه همدید استان در دوره آماری 2003-1992 استخراج شده است. این کد نشان دهنده وجود گرد و غبار با من...

متن کامل

تحلیل همدید بارش‎های سنگین پهنه‌ شمال غرب ایران (با تأکید بر الگوهای ضخامت جو)

در این پژوهش بارش­های سنگین پهنه­ شمال غرب ایران با استفاده از رویکرد محیطی به گردشی بررسی شده است. به­همین منظور، با استفاده از پایگاه داده­­ بارش روزانه­ پهنه شمال غرب ایران، نقشه­های هم­بارش از روز 1/1/1340 تا 1/1/1388 بر روی یاخته­هایی به ابعاد 14×14 کیلومتر، به روش کریگینگ میانیابی و ترسیم شد (ماتریس 533×17508). بر مبنای داده­های حاصل از میان­یابی، بارش­های سنگین پهنه انتخاب و بررسی شد. ای...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1393  شماره 17

صفحات  91- 109

تاریخ انتشار 2016-05-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023